Transport
Tutaj poznasz podstawowe zasady podróżowania samochodem, informacje o transporcie publicznym, o połączeniach z największym czeskim lotniskiem, ale także o regulacjach dotyczących używania dronów nad terytorium Czech.
PRĘDKOŚĆ
W obszarach zabudowanych – miastach i wsiach, obowiązuje prędkość maksymalna 50 km/h (30 mph). Na przejściach dla pieszych piesi mają zawsze pierwszeństwo przed samochodami. Wyjątek stanowią tramwaje, którym pierwszeństwa ustępować muszą zarówno kierowcy, jak i piesi.
Poza miastami i wsiami prędkość maksymalna wynosi 90 km/h (55 mph).
Prędkość maksymalna na autostradzie poza obszarem zabudowanym wynosi 130 km/h (80 mph), w miastach lub wsiach możesz poruszać się po autostradzie z szybkością maksymalną 80 km/h (50 mph).
OPŁATY
Samochody do 3,5 tony poruszające się po odcinkach płatnych dróg publicznych, takich jak autostrady, muszą posiadać tak zwaną winietę (czes. dálniční známka) – dowód wniesienia odpowiedniej opłaty autostradowej.
Bez opłat / bez opłat i bez myta
Od 1.01.2021 roku zaczęła w Republice Czeskiej obowiązywać winieta elektroniczna, potwierdzająca wniesienie opłaty autostradowej (czes. dálniční známka), która zastępuje wcześniejszą winietę papierową przyklejaną na przedniej szybie samochodu. Winietę można kupić na oficjalnej państwowej stronie internetowej eDalnice.cz (strona jest dostępna także w 5 wersjach językowych), a także w dotychczasowych punktach sprzedaży, takich jak stacje benzynowe EuroOil, oddziały Poczty Czeskiej lub w automatach samoobsługowych zlokalizowanych głównie na obszarach przygranicznych. Na stronie internetowej eDalnice.cz znajdą Państwo także mapę autostrad w Republice Czeskiej z przeglądem odcinków płatnych
Winieta na 1 dzień: 200 koron (8 EUR, 9 USD)
Winieta na 10 dni: 270 koron (11 EUR, 12 USD)
Winieta na miesiąc: 430 koron (17 EUR, 19 USD)
Winieta na 1 rok: 2300 koron (92 EUR, 100 USD)
Ważne ostrzeżenie!
Winiety kupuj WYŁĄCZNIE za pośrednictwem oficjalnego portalu eDalnice.cz, u oficjalnych sprzedawców wymienionych w artykule lub w punktach samoobsługowych! NIGDY nie kupuj winiet za cenę wyższą niż oficjalna!
Pojazdy o masie ponad 3,5 tony na potrzeby uiszczania opłat za poruszanie się po drogach w Czechach muszą mieć zainstalowane urządzenie łączące się z bramownicami pobierającymi myto. Więcej informacji, łącznie z zasadami podróżowania z przyczepą kempingową lub przyczepą mieszkalną, znajdziesz tutaj.
WYPADKI
Kierowcy obowiązani są zgłaszać wypadek drogowy czeskiej policji, jeżeli ktoś został podczas niego ranny lub są ofiary śmiertelne, lub jeśli szkoda wyrządzona osobie trzeciej lub szkoda wyrządzona jednemu z uczestników wypadku przekracza 100 000 koron (3 700 EUR, 4 200 USD, 27 000 CNY) . Jeżeli nie zaistnieje żadna z wyżej wymienionych sytuacji, a kierowcy dojdą do porozumienia w kwestii winnego wypadku, nie muszą wzywać policji. Jednak zaleca się wykonanie zapisu na tak zwanym europejskim formularzu protokołu wypadku drogowego.
Podstawowe zasady ruchu drogowego w języku angielskim można pobrać tutaj.
TAKSÓWKI
Średnia cena za kilometr przejechany taksówką wynosi 32 koron (1,3 EUR, 1,4 USD). Ostateczna wysokość opłaty zależy od tego, w jakim mieście skorzystasz z usług taksówkowych. Najdroższa bywa zazwyczaj Praga. Cena podróży z centrum na lotnisko waha się w przedziale od 500 (20 EUR, 22 USD) do 700 koron (28 EUR, 30 USD).
Wszędzie spotkać można nieuczciwych taksówkarzy, na szczęście w Czechach ich ubywa – by uniknąć spotkania z tymi, którzy jeszcze funkcjonują, nie łap taksówki bezpośrednio na ulicy, ale zamów ją telefonicznie. Korzystaj z usług wyraźnie oznaczonych taksówek i wcześniej zapytaj o cenę dowiezienia do celu, jeżeli wydaje Ci się nieadekwatnie wysoka, nie wsiadaj.
Pociągiem i autobusem po Czechach
Czechy posiadają jedną z najgęstszych sieci kolejowych w Europie oraz zaawansowaną sieć transportu autobusowego. Oba środki transportu są godne zaufania. Kompleksowy system wyszukiwania połączeń kolejowych i autobusowych dla całej Republiki Czeskiej znajdziesz tutaj.
Praga
W Pradze możesz skorzystać z tramwajów, autobusów, metra, promów, a nawet z kolejki linowej. Rozkłady jazdy, wyszukiwarkę połączeń oraz inne przydatne informacje dotyczące praskiego transportu publicznego znajdziesz tutaj.
Z zaawansowanego systemu komunikacji miejskiej możesz korzystać we wszystkich dużych miastach, takich jak Brno (tutaj), Ostrawa (tutaj), Pilzno (tutaj), Liberec (tutaj) i inne. Dzięki modernizacji parku pojazdów coraz więcej środków komunikacji jest niskopodłogowych. W rozkładach jazdy znajdziesz informację, które stacje i przystanki są dzięki windom lub dostosowanym chodnikom dostępne także dla osób na wózkach inwalidzkich.
Plan zintegrowanego praskiego transportu publicznego
By móc korzystać z usług transportu publicznego w Pradze musisz zakupić bilet, a wybierać możesz z kilku możliwości – podstawowa opłata za przejazd osoby dorosłej wynosi 40 korony (1,50 EUR). Jeżeli jesteś w Pradze na jeden dzień, opłaca się kupić bilet dobowy za 120 koron (4,6 EUR), jeżeli planujesz spędzić w Pradze cały weekend, najlepiej jest skorzystać z trzydniowego biletu za 330 koron (12,7 EUR). Bilet jest ważny zawsze od momentu jego skasowania (urządzenia znajdują się w metrze, tramwajach i autobusach) – wystarczy skasować go tylko raz. Jeżeli tego nie zrobisz i przejedziesz się praską komunikacją miejską na gapę, grozi Ci kara w wysokości nawet 1500 koron (58 EUR).
Zapraszamy do poznania Pragi po cenach preferencyjnych, a nawet za darmo z Prague Visitor Pass!
Transport na lotnisko w Pradze i nie tylko
Największym lotniskiem w Czechach jest lotnisko im. Václava Havla w Pradze. Pierwotną nazwą było Ruzyně, ale od 2012 roku nosi ono imię byłego czeskiego prezydenta. Oficjalną stronę internetową znajdziesz pod tym linkiem.
Lotnisko im. Václava Havla położone jest na peryferiach stolicy, ale posiada bardzo dobre połączenie z centrum miasta. Bezpośrednio na Dworzec Główny (czes. Hlavní nádraží) w samym sercu Pragi zawiezie Cię z lotniska w 30 minut linia AE (Aeroport Express). Obowiązuje w niej inna taryfa za przejazd i bilety zakupić należy bezpośrednio u kierowcy. Ale z lotniska im. Václava Havla jeżdżą także inne autobusy ze standardową taryfą, rozwożące podróżnych na różne stacje metra, w szczególności linie 100, 191 i 59. Linia 100 kursuje do/z przystanku Zličín, skąd można przesiąść się do metra linii B (linia żółta) do dotrzeć do centrum miasta. Autobusy linii 191 kursują do/z przystanku Na Knížecí, gdzie znajduje się również Metro Linia B (stacja Anděl). Nowa linia trolejbusowa 59 kursuje do/z przystanku Nádraží Veleslavín, skąd można dojechać metrem linii A (linia zielona). Zastąpiła autobusową linię 119. Szczegóły tutaj.
Przy transferze z lub na lotnisko możesz także skorzystać z usług prywatnych przewoźników.
Inne lotniska międzynarodowe w Republice Czeskiej znajdziesz w Brnie (oficjalna strona), Ostrawie (oficjalna strona), Karlowych Warach (oficjalna strona) i Pardubicach (oficjalna strona). Na oficjalnych stronach lotnisk znajdziesz informacje o transporcie publicznym oraz o parkowaniu.
Trochę inne latanie – jak wygląda w Czechach kwestia dronów
Reguły latania dronami w Republice Czeskiej
Drony stają się coraz popularniejsze i coraz więcej osób chętnie skorzystałoby z okazji przywiezienia z urlopu niepowtarzalnych ujęć wykonanych z lotu ptaka. W Czechach eksploatacja dronów podlega regułom, które polecamy przestudiować, zanim zabierzesz się za latanie bezzałogowym statkiem powietrznym.
Niezależnie od tego, czy wykorzystujesz drona do potrzeb prywatnych czy też w celach komercyjnych, w Czechach musisz omijać strefy zakazu lotów. Są one dobrze opracowane na stronie: http://aisview.rlp.cz/ .
Bez potrzebnych pozwoleń (bliższe informacje o nich poniżej) nie możesz przelatywać bezzałogowym statkiem powietrznym nad autostradami, drogami, prywatną działką bez zgody właściciela, a zgodę musisz mieć też od osób, które mogłyby się znaleźć na ujęciach z drona.
Pozwolenia, ubezpieczenie i ewentualne kary
Natomiast używanie dronów do celów komercyjnych regulowane jest przez kolejne zarządzenia i w tym celu należy uzyskać pozwolenie wydawane przez Urząd Lotnictwa Cywilnego (czes. Úřad pro civilní letectví). Jego strona znajduje się tutaj. Kwestię wszystkich formalności związanych z lataniem dronem na terytorium Republiki Czeskiej radzimy zweryfikować w wymienionym urzędzie.
W skrócie: zainteresowany musi uzyskać pozwolenie na latanie i pozwolenie na prace lotnicze, możliwe, że będzie musiał załatwić sobie pozwolenie na prowadzenie działań lotniczych na własny użytek.
Nie należy zapominać o ubezpieczeniu, podczas upadku dron może bowiem spowodować powstanie uszczerbku na zdrowiu oraz szkodę materialną.
Wystawienie potrzebnych pozwoleń kosztować będzie około 26 000 koron (około 1000 USD, około 960 EUR).
Kara za nielegalne używanie drona na terytorium Republiki Czeskiej może osiągnąć nawet 5 000 000 koron (około 200 000 dolarów, około 185 000 euro). Ponadto grozi kara za prowadzenie działalności gospodarczej bez uprawnień i inne oskarżenia.
Poruszanie się na segwayach
Od połowy sierpnia 2016 roku w centrum Pragi i kilku dzielnicach miasta obowiązuje zakaz poruszania się na segwayach, jak po strefach dla pieszych, tak po ulicach. Zakaz został wprowadzony po długotrwałych protestach mieszkańców miasta dotyczących tych pojazdów.
Poruszanie się na segwayach
– Całe centrum Pragi (Praga 1)
– Część dzielnicy Vinohrady w pobliżu Placu Pokoju (náměstí Míru) w Pradze 2 oraz okolice ulic: Slavíkova, Korunní i Jana Želivského (Praga 3)
– Południową obwodnicę (Jižní spojka), dzielnicę Spořilov (Praga 4)
– Dzielnicę Malá Strana i park Zahrada Kinských (Praga 5)
– Wzgórze i park Letná, dzielnicę Holešovice, park Stromovka (Praga 8)
– Dzielnicę Karlín (Praga 8)
– Jazdą na segwayach nadal będzie się można cieszyć w Pradze 6, chociażby w dawnym zwierzyńcu Obora Hvězda lub w okolicy klasztoru na Břevnovie.
– Również w dzielnicy Karlín zakazem nie jest objęta nowoczesna część dzielnicy o nazwie Rohanské nábřeží.
– Mimo zakazu w centrum Pragi nadal można spotkać segwaye. Korzystają z nich policjanci, których zakaz nie obowiązuje.
Język
Językiem urzędowym w Republice Czeskiej jest czeski.
Posługuje się nim około 10,6 miliona ludzi. Język czeski należy do języków zachodniosłowiańskich, dlatego jest podobny do języka polskiego, ale także języka rosyjskiego lub chorwackiego. Jednak najbardziej interesujące jest jego podobieństwo do języka słowackiego. Czy wiesz, że językiem czeskim władał słynny pisarz Franz Kafka? A czy wiesz, że język czeski należy do najtrudniejszych na świecie?
Pomimo tego, że zdecydowana większość ludności w Republice Czeskiej (96%) mówi po czesku, można tu usłyszeć także język słowacki, rosyjski, polski, ukraiński lub wietnamski. Są to języki najliczniejszych mniejszości narodowych w Republice Czeskiej.
Turyści najczęściej porozumiewają się po angielsku, ale także po niemiecku i rosyjsku.
Osoby niesłyszące najłatwiej porozumiewają się włoskim lub austriackim językiem migowym. To języki najbardziej podobne do czeskiego języka migowego.
10 rzeczy, których (być może) nie wiedziałeś o języku czeskim
1. Choć język czeski nie jest powszechnie używanym językiem, cały świat zna słowo, które pochodzi z tego języka… robot! Po raz pierwszy wykorzystał je w swoim dramacie czeski pisarz Karel Čapek R. U. R., a wymyślił je jego brat Josef Čapek.
2, Język czeski należy do najbardziej skomplikowanych języków na świecie. Sklasyfikowali go w ten sposób naukowcy Instytutu Językowego amerykańskiego Ministerstwa Obrony. Podobnie jak fiński, rosyjski, bengalski lub tajski.
3. Czeskim biegle władał Franz Kafka (który pisał wprawdzie po niemiecku), mieszkał bowiem w Pradze. Jest to również język ojczysty czeskiego pisarza Milana Kundery, mieszkającego dziś we Francji, autora m.in. powieści Nieznośna lekkość bytu.
4. Czy wiesz, co to jest spółgłoska drżąca dziąsłowa? To nazwa głoski „ř“. Jest ona specyficzna dla języka czeskiego, inne języki nie mają podobnego dźwięku. Dla obcokrajowców wypowiedzenie głoski „ř” jest bardzo trudne, bez ćwiczeń niemal niemożliwe. Jeśli chcesz spróbować, wydmij wargi, zaciśnij zęby, opierając czubek języka o podniebienie i stwórz wibrację. Powinieneś usłyszeć dźwięk przypominający rżenie konia lub start motocykla.
5. Język czeski jest używany prawie wyłącznie na terytorium Republiki Czeskiej. Na małe wysepki języka czeskiego można natrafić w Rumunii, na Ukrainie, w USA, Kanadzie i Australii.
6. Czesi potrafią wymawiać słowa, które nie zawierają żadnych samogłosek. A korzystają z nich dość często. Na przykład „prst” oznacza palec, „čtvrt” oznacza ćwierć, a „krk” to szyja.
7. Pomiędzy językiem czeskim i słowackim istnieje wyjątkowy związek, naukowcy nazywają go dwujęzycznością bierną. Oznacza to, że Czesi bez większego wysiłku i nauki rozumieją słowacki, a Słowacy czeski.
8. Język czeski był pod silnym wpływem języka niemieckiego. Przejawia się to w słownictwie lub nazwach miast. Te w pobliżu granicy z Niemcami mają często oprócz czeskich, także niemieckie nazwy, np. uzdrowisko Karlowe Wary jest znane jako Karlsbad, a Liberec jako Reichenberg.
9. Pomimo tego, że Republika Czeska jest krajem stosunkowo małym, występuje w nim kilka znacząco różnych dialektów. Może zatem się zdarzyć, że np. w okolicach Ołomuńca spotkasz zdezorientowanych Czechów, nie rozumiejących, co mówią miejscowi mieszkańcy.
10. Typową cechą języka czeskiego są małe haczyki i kreski nad literami. Te znaki wpływają na wymowę i ułatwiają pisownię. W języku czeskim nie były używane od zawsze, zapoczęła to reforma na przełomie XIV i XV wieku (skąd znaki te przywędrowały do języka polskiego). Promotorem koncepcji znaków diakrytycznych był mistrz Jan Hus, który za krytykę kościoła został spalony na stosie w Konstancji. Pomnik Jana Husa znajduje się na Rynku Staromiejskim w Pradze.
Słownik podstawowych wyrazów i zwrotów, które przydadzą Ci się w Republice Czeskiej
Cześć = Ahoj [aɦɔj]
Dzień dobry = Dobrý den [dɔbriː dɛn]
Do widzenia = Na shledanou [na sɦlɛdanɔʊ̯]
Dziękuję = Děkuji [Djɛkʊjɪ]
Nie ma za co = Není za co [Nɛɲiː za tsɔ]
Piwo = Pivo [Pɪvɔ]
Jeszcze jedno = Ještě jedno [Jɛʃcɛ jɛdnɔ]
Waluta
Waluta: korona czeska
1 EUR = 25 CZK 1 USD = 20.5 CZK
Niemal wszędzie można płacić kartą, często bezdotykowo lub przy użyciu Apple Pay / Google Pay
Wymieniając pieniądze przestrzegaj podstawowych zasad bezpieczeństwa
Monety: CZK 1, 2, 5 , 10, 20 i 50 Banknoty: CZK 100, 200, 500, 1000, 2000 i 5000
1 CZK = 100 halerzy, które podawane są w Republice Czeskiej tylko na etykietach z cenami. W rzeczywistości nie można nimi płacić ani otrzymać reszty w halerzach. Ceny są zaokrąglane. Przykładowo: jeżeli cena wynosi 299 koron i 75 halerzy, płaci się 300 koron; jeżeli cena wynosi 159 koron i 20 halerzy, płaci się 159 koron.
W wielu sklepach, restauracjach i ośrodkach turystycznych można płacić w euro. Należy tylko być przygotowanym do tego, że zwłaszcza w sklepach resztę otrzymuje się w koronach czeskich.
Kurs wymiany koron na euro lub inne waluty znajdą Państwo na stronie Czeskiego Banku Narodowego lub Europejskiego Banku Centralnego.
Ceny
Ceny usług uzależnione są od miejsca, w którym są świadczone. Najdroższe hotele czy restauracje tradycyjnie położone są w centrum miasta. Jednak nawet w centrum Pragi można najeść się dobrze i tanio. Cena jednego zestawu obiadowego, który oferuje większość restauracji, waha się w granicach 120 koron (5 €, 5,5 $). Za tą kwotę otrzymać można zazwyczaj zupę i danie główne. Kolacja dla jednej osoby, z przystawką, napojem, daniem głównym i deserem może w zwykłej restauracji kosztować około 500 koron (20 €, 23 $). Cena może być oczywiście wyższa, zależnie od lokalizacji i poziomu restauracji.
Zakwaterowanie w hostelu kosztuje przeciętnie 400 koron (16 €, 18 $) za osobę/dobę. Za pokój w zwykłym hotelu płaci się z reguły od 2500 do 4500 koron (100 – 180 €, 115 – 205 $) za dobę, doba w bardziej luksusowym hotelu kosztuje mniej więcej 7 000 koron (280 €, 320 $). Nad jakością usług hotelowych w Republice Czeskiej czuwa Stowarzyszenie Hoteli i Restauracji.
Orientacyjne ceny podstawowych artykułów spożywczych w czeskich sklepach:
Butelka wody niegazowanej (0,5 l) – 15 CZK
Piwo butelkowe (0,5 l) – 20 CZK
Wino (0,7 l) – 100 CZK
Chleb (0,5 kg) – 25 CZK
Ser (100 g) – 30 CZK
Jogurt (150 g) – 12 CZK
Szynka (100 g) – 30 CZK
Orientacyjne ceny biletów i innych usług:
Bilety do kina – 180 CZK
Bilety do teatru – min. 300 CZK
Bilety na koncerty – min. 500 CZK
Bilety wstępu do zamków i pałaców – 100 CZK – 350 CZK
Wymiana walut
Kantory. Kantory nie mogą pobierać żadnych opłat za wymianę walut. W jednym kantorze może obowiązywać tylko jeden kurs. Nie wolno korzystać z tzw. transakcji preferencyjnych VIP. Jeśli uznają Państwo, że wymiana pieniędzy jest niekorzystna, można ją anulować w ciągu trzech godzin od chwili zakupu waluty. Należy to zrobić w tym samym kantorze i w godzinach jego otwarcia. Dlatego po dokonaniu wymiany należy zawsze zachować rachunek, a także sprawdzić, czy data i godzina dokonania transakcji są prawidłowe. Kantor wymiany walut jest zobowiązany do zwrotu wymienionej kwoty tylko do sumy 1000 EUR.
Banki. Banki automatycznie naliczają opłatę za wymianę walut w wysokości około 2 %. Niektóre banki stawiają jeszcze warunek dotyczący minimalnej wysokości opłaty (np.: 30 CZK). Czeskie banki są nieczynne w weekendy i święta państwowe.
Hotele. Waluty można wymienić na korony również w hotelu, w którym Państwo mieszkają. Hotele także mogą naliczać opłaty.
Bankomaty
Korony czeskie można także pobierać z bankomatów, których ilość jest w miastach wystarczająca. Doradzamy jednak, by zapytać w swoim banku, jakie opłaty naliczane są za wypłaty z bankomatu za granicą.
Jeśli uznają Państwo, że wymiana pieniędzy jest niekorzystna, można ją anulować w ciągu trzech dni roboczych od daty zakupu waluty (kwoty do 1 000 EUR). Dlatego po dokonaniu wymiany należy zawsze zachować rachunek, a także sprawdzić, czy data i godzina dokonania transakcji są prawidłowe.
W większości sklepów i restauracji można również płacić akceptowanymi na całym świecie kartami (Visa, MasterCard, Plus, Maestro, itd.).
Napiwki
W czeskich restauracjach, pubach, kawiarniach i innego rodzaju lokalach w chwili zapłaty pozostawia się napiwek dla obsługi. Niektóre lokale wliczają napiwki w cenę, zazwyczaj jednak goście sami decydują o wysokości napiwku dla obsługi restauracji. W przypadku zamówień niewielkiej wartości i w zwykłych restauracjach zwyczajowo zaokrągla się kwotę rachunku zależnie od stopnia zadowolenia z usług. W razie zadowolenia z obiadu, obsługi i otoczenia, kiedy kelner przyniesie rachunek opiewający na 116 koron, należy zaokrąglić rachunek do kwoty 130 koron lub wyższej. Im wyższa cena, tym wyższy powinien być napiwek. W bardziej luksusowych restauracjach zwyczajem bywa napiwek w wysokości 10 % ceny, ale klient oczekuje tam naturalnie obsługi na wyższym poziomie. W razie niezadowolenia z usług nie ma obowiązku pozostawiania napiwku.
Lotniska
Międzynarodowe lotniska: Praga, Brno, Ostrawa, Pardubice i Karlowe Wary
Transport z Portu lotniczego Praga (PRG) do centrum:
Transport publiczny – BUS 100, 191 i 59
TAXI i inne firmy przewozowe Uber, Bolt, Modrý anděl (Zamawiając przejazd przestrzegaj zasad bezpieczeństwa)
Krajowe połączenia kolejowe i autobusowe
Restauracje i bary
Zakaz palenia w restauracjach, barach i miejscach publicznych
Zwyczajowy napiwek do 10 %
W Republice Czeskiej można nocować i stołować się na wiele różnych sposobów. Wybór należy do Ciebie.
Restauracje, bary, gospody
Lokale gastronomiczne w Republice Czeskiej są w większości przypadków czynne do późnego wieczora, kuchnia jednak kończy pracę wcześniej niż reszta obsługi. Jeżeli chcesz coś zjeść, powinieneś zdążyć mniej więcej przed dwudziestą drugą. Bary są otwarte dłużej, a niektóre z nich są czynne nawet non stop.
Wiosną i latem lokale gastronomiczne miewają wystawione na ulicach i w podwórzach ogródki piwne. W Pradze mogą być one otwarte jedynie do godzinny 22. Jest tak z powodu zarządzenia dotyczącego dotrzymywania ciszy nocnej. Niemniej każde miasto samo reguluje podobne zarządzenia, dlatego też atmosferę pełną zabawy na ulicach Brna możemy znaleźć nawet o północy.
Zakaz palenia tytoniu
W Republice Czeskiej obowiązuje zakaz palenia tytoniu we wszystkich zamkniętych pomieszczeniach przestrzeni publicznej, a więc także w restauracjach, barach czy kawiarniach. Palenie dozwolone jest tylko w ogródkach kawiarnianych czy restauracyjnych na zewnątrz. E-papierosy i fajki wodne są dozwolone w restauracjach, barach czy klubach. Zakaz palenia dotyczy również teatrów, sal koncertowych lub kin, środków transportu publicznego i przystanków transportu publicznego, placów zabaw, obiektów sportowych, a także ogrodów zoologicznych. W centrach handlowych, na lotniskach czy w ogrodach zoologicznych palenie dozwolone jest tylko w wyznaczonych miejscach.
Papierosy i inne wyroby tytoniowe (podobnie jak alkohol) w Republice Czeskiej mogą kupić jedynie osoby które ukończyły 18 rok życia.
Hotele, hostele, pensjonaty, kempingi
Hotele, od tych najbardziej luksusowych po bardziej standardowe, można znaleźć w całym kraju. Cena za pokój różni się oczywiście w zależności od typu hotelu i jego lokalizacji. Zawsze jednak można wybrać, czy bardziej liczy się dla nas dobra lokalizacja, przepych, cena czy oferowane atrakcje.
Hostele można znaleźć w większych miastach i centrach turystycznych. Zakwaterowanie tego typu zazwyczaj wybierają studenci lub podróżni z ograniczonym budżetem. Nie znaczy to jednak, że trzeba w tym przypadku zrezygnować z wysokich oczekiwań. Hostele, szczególnie te w miejscach popularnych turystycznie, bywają na bardzo wysokim poziomie.
Często spotykanym rodzajem zakwaterowania są też pensjonaty, mniejsze obiekty często z rodzinną atmosferą. Znajdują się również w dużych miastach, niemniej jest to najlepszy wybór w niewielkich miejscowościach. Nie można się w nich spodziewać usług oferowanych w dużych hotelach, jednak w wielu przypadkach zaznamy w nich pobytu jak u babci.
Zakwaterowanie na łonie natury można znaleźć w gęstej sieci kempingów pokrywającej Republikę Czeską. Znajdują się one zazwyczaj w pobliżu rzek i jezior. Dokładną mapę znajdziesz tutaj. Zazwyczaj można tam nocować we własnych lub wynajętych namiotach oraz w domkach.
TURYSTYKA BEZ BARIER
Lotnisko Václava Havla w Pradze jest w pełni dostępne dla niepełnosprawnych
Budynki dworców głównych w Pradze, Brnie, Ołomuńcu i Ostrawie pozbawione są barier dla osób niepełnosprawnych
Pociągi na życzenie mogą być wyposażone w platformy dla niepełnosprawnych
Komunikacja miejska w dużych miastach w dużej mierze pozbawiona jest barier dla niepełnosprawnych
Podróżowanie niesie ze sobą wiele wyzwań. Przynosi ich tym więcej, jeśli poruszają się Państwo na wózku inwalidzkim lub podróżują z dzieckiem w wózku. Poniżej dowiedzą się Państwo, co czeka na Państwa w Republice Czeskiej i jak cieszyć się podróżą.
Przyjazd do Republiki Czeskiej
Drogą lotniczą
Prawie wszystkie loty międzynarodowe lądują na Lotnisku Václava Havla w Pradze. A to lotnisko jest obiektem w pełni dostosowanym dla osób niepełnosprawnych, z toaletami włącznie. Jeżeli będą Państwo potrzebować pokonać schody lub inną barierę wysokości, są tu windy lub platformy. Do Pragi – lub dalej do Republiki Czeskiej na dworzec kolejowy czy autobusowy – mogą Państwo dojechać taksówką lub komunikacją miejską. Wysepki komunikacji miejskiej są tu także dostosowane dla pasażerów, którzy potrzebują jak najmniej barier. Autobusy niskopodłogowe nr 100 i 119 dowiozą Państwa tanio i bez problemu do stacji metra Zličín i Dworzec Veleslavín, które również są pozbawione ograniczeń dla niepełnosprawnych i wyposażone w windy. Więcej o podróżowaniu po Pradze bez barier dowiedzą się Państwo poniżej.
Pociągiem, autobusem lub samochodem
Przyjazd pociągiem lub autobusem będzie nieco trudniejszy, niż przylot na lotnisko w Pradze. Pociągi mogą być na życzenie wyposażone w platformy wspomagające wsiadanie i wysiadanie osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. Należy jednak wcześniej zapytać danego przewoźnika, podać połączenie, którym Państwo pojadą i gdzie będą Państwo wysiadać. Większość budynków dworcowych przechodzi w ostatnich latach renowację, dzięki czemu są pozbawione barier dla niepełnosprawnych, tak jak na przykład dworzec główny w Pradze, Brnie, Ołomuńcu lub Ostrawie.
Niestety na dworcach autobusowych jest znacznie gorzej. Przed podróżą należy u przewoźnika zyskać niezbędne informacje. Główne węzły są zwykle wyposażone w urządzenia ułatwiające podróżowanie osobom niepełnosprawnym na wózkach inwalidzkich, ale nie jest to regułą.
A co z podróżą samochodem? Główne trasy posiadają gęstą sieć stacji benzynowych i parkingów, na których podróżni mogą odpocząć. Większość z nich jest dostosowana do potrzeb podróżnych na wózku inwalidzkim.
Podróżowanie komunikacją miejską
W ostatnich latach wiele zmieniło się na lepsze. Komunikacja miejska jest w dużej mierze pozbawiona barier dla osób niepełnosprawnych, a jeśli nie, to zawsze istnieje możliwość pomocy, na przykład ze strony kierowcy.
Praga
Większość połączeń tramwajowych i autobusowych funkcjonuje w wariancie niskopodłogowym. Wystarczy stanąć pod znakiem stopu i pomachać kierowcy. Oznacza to, że będą Państwo wsiadać. Kierowca, za pomocą platformy pomoże Państwu wsiąść i wysiąść. Przed przystankiem, na którym chcą Państwo wysiadać, należy dać sygnał naciskając niebieski przycisk. Niestety, nie wszystkie wysepki komunikacji miejskiej są pozbawione barier.
System praskiego metra zaczęto budować w latach 60. XX wieku. Nowe stacje są oczywiście w pełni dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, ale nie wszystkie starsze stacje uwzględniają potrzeby podróżujących na wózku inwalidzkim lub z wózkami dla dzieci. Obecnie starsze stacje są modernizowane i instaluje się tutaj windy oraz platformy, ale jeszcze nie wszystkie stacje są zrekonstruowane. W ramach szerszego centrum Pragi stacje Hradčanská, Malostranská, Staroměstská, Náměstí Republiky, Křižíkova, Invalidovna, Náměstí Míru, Náměstí Jiřího z Poděbrad, a także Karlovo náměstí NIE SĄ jeszcze wyposażone w windy. Z wózkami można tu wysiąść, pozwalają na to ruchome schody, ale jeżeli są Państwo na wózku inwalidzkim, to lepiej te stacje metra omijać.
Brno, Ołomuniec i Ostrawa
Również te większe miasta dysponują gęstą siecią komunikacji miejskiej, która służy szybkiemu i wygodnemu podróżowaniu. Podobnie jak w Pradze, także tu większość tramwajów i autobusów to pojazdy niskopodłogowe. Niestety, nie wszystkie przystanki są bez barier. Jednak w przypadku wymiany nawierzchni lub rekonstrukcji drogi, dba się o to, by były one dostępne zarówno dla podróżnych na wózku inwalidzkim, jak i dla rodziców z wózkami. Również tutaj obowiązuje powszechna zasada, że wystarczy pomachać do kierowcy, a ten chętnie Państwu pomoże przy wsiadaniu i wysiadaniu.
Na wycieczki bez barier
Największym skarbem Republiki Czeskiej są zabytki historyczne. Średniowieczne centra miast, zamki i pałace. W przeszłości o udogodnieniach dla niepełnosprawnych nie myślano i nie brano ich pod uwagę. Dlatego zabytki są dla turystów na wózkach inwalidzkich trudno dostępne. Jednak podczas remontów i rekonstrukcji bierze się pod uwagę także gości na wózkach inwalidzkich i rodziców z wózkami dziecięcymi. Zabytki remontuje się więc w taki sposób, by dostosować je do potrzeb każdego. Dla osób niepełnosprawnych, poruszających się na wózkach dostępne więc są pałace w Březnici, Častolovicach, Děčínie, Czeskim Krumlovie, pałac Kačina, zamek Kost lub Český Šternberk, pałac w Litomyšli lub w Třeboni. Na wycieczce na pewno Państwo zgłodnieją i będą chcieli gdzieś zanocować. Przed podróżą proszę sprawdzić, czy wybrane przez Państwa obiekty są dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Nowo wybudowane hotele i restauracje mają już taki obowiązek, ale w przypadku obiektów starszych i zabytkowych ta zasada jeszcze nie jest obowiązkiem.
Kontakty
Lotnisko Václava Havla
www.prg.aero/en
Transport Zintegrowany w Pradze
www.pid.cz/en/
+420 296 191 817
Przedsiębiorstwo Transportowe Miasta Brna
www.dpmb.cz/en
+420 543 174 317
Przedsiębiorstwo Transportowe Ostrawa
www.dpo.cz/travel/index-en.html
Przedsiębiorstwo Transportowe Miasta Ołomuniec
https://www.dpmo.cz/en/
+420 585 533 111
Koleje Czeskie (České dráhy)
www.cd.cz/en/default.htm
RegioJet (przewoźnik autobusowy i kolejowy)
www.regiojet.com
FlixBus (przewoźnik autobusowy)
www.flixbus.cz
Podróże ze zwierzętami
Czechy są narodem miłośników psów. Wstęp z psem jest dozwolony do większości restauracji i kawiarni oraz niektórych sklepów.
Warunki przewozu przez granicę
Republika Czeska to kraj, którego mieszkańcy mają bardzo pozytywny stosunek do zwierząt domowych. Mogą więc Państwo bez obaw zabrać tu wszystkich członków swojej rodziny. Z psami można wchodzić do większości restauracji, parków, ZOO itp., choć zawsze warto jednak wcześniej zapytać.
Jakie warunki należy spełnić, aby podróżować ze swoim ukochanym czworonogiem? Na lądowych przejściach granicznych z Republiką Czeską, dzięki strefie Schengen, nie ma zazwyczaj kontroli. Jedyna kontrola graniczna, którą musi przejść pies czy kot, odbywa się na lotnisku w Pradze. Ale nawet jeśli przyjadą Państwo do Republiki Czeskiej drogą lądową, obowiązują pewne zasady, których należy przestrzegać.
Państwa członkowskie UE i Norwegia
Jednemu właścicielowi może towarzyszyć maksymalnie 5 zwierząt i musi to być podróż niekomercyjna, a więc zwierzętami nie można handlować. Przed odjazdem proszę nie zapomnieć o:
Identyfikacji zwierzęcia
Psy i koty muszą mieć wszczepiony mikroczip, spełniający normy ISO dla mikroczipów i czytników – ISO 11784 i ISO 11785. Państwa pupil może mieć także czytelny tatuaż, który został w udokumentowany sposób wykonany przed 3 lipca 2011 roku.
Szczepienie przeciwko wściekliźnie
Szczepienie to jest obowiązkowe u zwierzęcia w wieku od 12 tygodnia życia. Szczepienie przeciwko wściekliźnie musi być wykonane przy użyciu szczepionki zgodnej z normą WHO lub szczepionki rekombinowanej. Podróżować można najwcześniej 21 dni po pierwszym szczepieniu lub w dniu następnym po podaniu dawki przypominającej.
Czworonożne pupile muszą posiadać tzw. paszport dla zwierząt domowych. Jest to jednolity dokument, ważny we wszystkich krajach UE. Każdy paszport posiada kod kraju i numer seryjny.
INNE PAŃSTWA
Podobne wymagania dotyczą podróżowania z psami i kotami do Republiki Czeskiej z innych krajów. Jednemu właścicielowi może towarzyszyć maksymalnie 5 pupili i zwierząt nie można tu sprzedawać
Identyfikacja zwierzęcia
Psy i koty muszą mieć wszczepiony mikroczip, spełniający normy ISO dla mikroczipów i czytników – ISO 11784 i ISO 11785. Państwa pupil może także mieć czytelny tatuaż, który został w udokumentowany sposób wykonany przed 3 lipca 2011 roku.
Source: https://www.visitczechia.com/pl-pl/travel-info/travelling-with-animals
Szczepienie przeciwko wściekliźnie
Szczepienie to jest obowiązkowe u zwierzęcia w wieku od 12 tygodnia życia. Szczepienie przeciwko wściekliźnie musi być wykonane przy użyciu szczepionki zgodnej z normą WHO lub szczepionki rekombinowanej. Podróżować można najwcześniej 21 dni po pierwszym szczepieniu lub w dniu następnym po podaniu dawki przypominającej. Ponadto, podczas podróżowania z niektórych krajów wymagane jest badanie serologiczne na obecność przeciwciał przeciwko wściekliźnie. Dokładne informacje uzyskają Państwo w czeskim Głównym Inspektoracie Weterynarii (Státní veterinární správa), patrz kontakt poniżej.
Europejski paszport dla zwierząt domowych i świadectwo zdrowia zwierzęcia
By przekroczyć granicę Republiki Czeskiej, Państwa czworonożny pupil musi posiadać świadectwo zdrowia na potrzeby niekomercyjnego przemieszczania psów, kotów i fretek. Świadectwo zdrowia musi przed odjazdem wystawić Państwa urzędowy lekarz weterynarii, a następnie musi być ono zatwierdzone przez właściwy organ w Republice Czeskiej. Ponadto wymagane jest pisemne oświadczenie podpisane przez właściciela zwierzęcia, potwierdzające jego transport w celach niehandlowych. Czeski Główny Inspektorat Weterynarii (Státní veterinární správa) udzieli Państwu wszystkich aktualnych informacji
Strony internetowe Głównego Inspektoratu Weterynarii (Státní veterinární správa)
Státní veterinární správa Praga
Slezská 100
Praga 2
Tel.: +420227010142
Státní veterinární správa Brno
Palackého tř. 1309
Brno
Tel.: +420541210178
Státní veterinární správa Ostrawa
Na Obvodu 1104
Ostrawa
Tel.: +420596781910
Zdrowie i ubezpieczenia
Jak wygląda kwestia usług medycznych, pierwszej pomocy, leków i ubezpieczeń w Republice Czeskiej?
W Republice Czeskiej istnieją prywatne i publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Większość z nich ma podpisane umowy z ubezpieczycielami dotyczące pokrycia kosztów podstawowych badań posiadaczy EKUZ. Więcej na ten temat poniżej.
Pierwsza Pomoc
W przypadku nagłej choroby lub wypadku w Republice Czeskiej do dyspozycji jest całodobowa opieka medyczna na oddziałach ratunkowych w szpitalach.
Jeśli z powodu choroby lub urazu nie jesteś w stanie dotrzeć do szpitala samodzielnie, zadzwoń na numer alarmowy 112.
Leki
W aptekach w Republice Czeskiej można bez recepty kupić lekarstwa na najczęstsze choroby (przeziębienie, grypa itd.). Aby kupić pozostałe lekarstwa potrzebna już będzie recepta.
Recepta jest zazwyczaj ważna przez 14 dni. Istnieją jednak wyjątki. Recepta otrzymana na pogotowiu jest ważna jedynie dwie doby. Recepta na antybiotyki natomiast zachowuje swoją ważność przez pięć dni.
Ubezpieczenia
Ubezpieczenie zdrowotne cudzoziemców z Unii Europejskiej, Szwajcarii, Norwegii, Islandii i Liechtensteinu.
Aby móc korzystać z opieki zdrowotnej w Republice Czeskiej, konieczna jest Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EHIC). W przypadku korzystania ze świadczeń zakładu opieki zdrowotnej w Republice Czeskiej potwierdza ona, że pacjent jest ubezpieczony, a koszty jego opieki zdrowotnej pokryje jego zakład ubezpieczeń.
Ubezpieczony jednego państwa członkowskiego UE na terytorium innego państwa członkowskiego ma jednak prawo wyłącznie do koniecznej opieki zdrowotnej z uwzględnieniem charakteru choroby i przewidywanej długości pobytu. Zakład ubezpieczeń na podstawie karty nie pokrywa niczego, co wykracza poza zakres koniecznej opieki, nie pokrywa także opłaty własnej ustalonej w lokalnych przepisach.
Rada: Przed podróżą warto zawrzeć dodatkowe ubezpieczenie komercyjne, które może pokryć te opłaty.
Ubezpieczenie zdrowotne cudzoziemców z państw poza UE
W przypadku, gdy nie posiadają Państwo stałego adresu w UE, powinni Państwo wykupić ubezpieczenie komercyjne. W przypadku, gdy nie będą go Państwo posiadać, będziecie musieli za wszelką opiekę zdrowotną płacić na miejscu gotówką
Source: https://www.visitczechia.com/pl-pl/travel-info/helath-and-insurance
Internet, telefon i energia elektryczna
Dostęp do internetu, telefonu i sieci energetycznej w Republice Czeskiej.
Technologia szerokopasmowego dostępu do internetu jest rozpowszechniona na całym terytorium Republiki Czeskiej, z wyjątkiem nielicznych, najbardziej odizolowanych terenów. Połączenie z internetem zgodnie ze zwykłymi standardami technicznymi powinno przebiegać bez żadnych problemów.
Internet
Technologia szerokopasmowego dostępu do internetu jest rozpowszechniona na całym terytorium Republiki Czeskiej, z wyjątkiem nielicznych, najbardziej odizolowanych terenów. Połączenie z internetem zgodnie ze zwykłymi standardami technicznymi powinno przebiegać bez żadnych problemów.
Wi-Fi
Bezprzewodowy dostęp do internetu jest powszechny w całym kraju. Internet często udostępniają restauracje, kawiarnie, bary, hotele lub biblioteki i niektórzy przewoźnicy. Z Wi-Fi można korzystać w niektórych tramwajach, autobusach czy pociągach. Z siecią można łatwo się połączyć przy pomocy tableta, laptopa czy smartfona.
Telefonia komórkowa
Jeżeli twój operator zapewnia dostęp do transmisji danych, możesz z niego korzystać również w Republice Czeskiej. Duże miasta, takie jak Praga, Brno, Pilzno, Ostrawa itd. są pokryte zasięgiem szybkiego internetu mobilnego.
W lecie 2017 roku weszła w życie regulacja wprowadzona przez Unię Europejską, zakazująca pobierania dodatkowych opłat za roaming przez operatorów – dotyczy to rozmów telefonicznych, jak też wysyłania smsów czy korzystania z transmisji danych. Wszyscy obywatele Unii Europejskiej od 2017 roku za minutę rozmowy, wysłanie smsa czy transmisję danych w dowolnym kraju UE zapłacą tyle samo, ile w swojej ojczyźnie.
Przydatne strony internetowe:
Wyszukiwarki w Republice Czeskiej: www.google.cz i www.seznam.cz
Rezerwacja biletów: TicketPro, TicketPortal, TicketStream
Wyszukiwarka połączeń komunikacji publicznej w całej Republice Czeskiej: IDOS
Urzędy: Ministerstwo Spraw Zagranicznych Republiki Czeskiej (Ministerstvo zahraničních věcí České republiky), Czeski Bank Narodowy (Česká národní banka)
Przydatne aplikacje: https://www.visitczechrepublic.com/en-US/Mobile-Apps
Wyszukiwarka numerów telefonicznych: www.zlatestranky.cz
Przydatne strony internetowe:
Międzynarodowy numer kierunkowy Republiki Czeskiej to +420 (00420).
Telefony komórkowe działają na tej samej częstotliwości co w całej Europie, czyli 900 MHz i 1800MHz. W USA jest to na przykład 1900 MHz, niemniej nowsze telefony działają bez problemu w różnych sieciach.
Na czeskim rynku działa kilku operatorów telefonii komórkowej, do których nalezą O2, Vodafone, T-Mobile czy U:fon. Oferują umowy abonamentowe lub telefony na kartę dla klientów, którzy nie chcą wiązać się umową.
Rada: Jeżeli rozważasz zakup nowej karty sim, upewnij się najpierw, że twój telefon nie posiada blokady sim-lock założonej przez dotychczasowego operatora.
Jeżeli pilnie potrzebujesz znaleźć numer telefonu, zadzwonić po taksówkę czy sprawdzić inną informację i nie masz dostępu do internetu lub nie masz czasu na jego przeglądanie, możesz zadzwonić na numer 11 88, pod którym uzyskasz wszelkie potrzebne informacje. Operatorzy mówią po angielsku, rosyjsku, francusku i słowacku.
Informacja: Duże firmy i urzędy mają numery telefonów, na które dodzwonisz się bezpłatnie. Takie numery zaczynają się od cyfr 800.
Jeżeli nie posiadasz telefonu komórkowego, w Republice Czeskiej nadal możesz trafić na budki telefoniczne. Potrzebne są do nich monety lub karta telefoniczna.
Energia elektryczna
Sieć energetyczna w Republice Czeskiej ma napięcie 230 V i częstotliwość 50 Hz.
Gniazdka elektryczne są identyczne jak te we Francji, Niemczech, Belgii czy w Polsce. Jeżeli korzystasz z urządzeń posiadających inną wtyczkę, będziesz potrzebować adaptera – zwykłego lub takiego, który zmieni też napięcie i częstotliwość.